Wattnou legt uit: IP-waarde

Op verlichting vind je vaak een IP-waarde terug, zoals IP44, IP21 of IP-met een ander getal erachter. Als je niet weet wat het betekent is het maar een vreemde code, dus is het niet gek dat je er snel overheen leest. Toch is het wél handig om te weten wat IP-waarden inhouden. Wij vertellen je waarom en wat de meest voorkomende IP-waarden zijn.

Als je aan de slag gaat met verlichting op plekken waar vocht, water of stof komen kijken, vliegen de IP-waarden je opeens om de oren. Op deze plekken is het namelijk van groot belang dat je geschikte verlichting kiest - alles om te voorkomen dat je onder stroom komt te staan of je lamp in duigen valt bij aanraking met de eerste, de beste regendruppel.

Maar waarom zie je dan IP-waarden staan? Omdat IP-waarden de beschermingsklasse van een lamp (en andere elektrische apparaten) aanduiden. IP is de afkorting voor International Protection rating of Ingress Protection rating (letterlijk: bescherming tegen indringen). Na deze afkorting volgen altijd twee getallen. Het eerste cijfer geeft de bescherming aan tegen voorwerpen met een vaste vorm, zoals stof, zand of takken. Het tweede cijfer geeft de mate van bescherming aan tegen vloeibare substanties, voornamelijk water.

Die getallen vertellen dus in hoeverre een lamp beschermd is tegen invloeden van buitenaf. En dat is heel simpel af te lezen, want hoe hoger het getal in de IP-code is, hoe hoger de bescherming is.

Bij het aanbrengen van verlichting in vochtige of stoffige ruimtes is het dus zaak om goed te kijken welke IP-waarden jouw lampen hebben. Om er zeker van de te zijn dat je een lamp met een bepaalde IP-waarde op de juiste plek hangt werken wij met IP-zones. We hebben handige illustraties gemaakt zodat je kan checken of je je lampen op de juiste plaats bevestigt.

In de badkamer heb je voornamelijk te maken met water en condens, daarom is vooral het laatste cijfer van de IP-code belangrijk. Dit cijfer geeft namelijk aan in hoeverre de lamp tegen water bestand is. In theorie kan je lampen gebruiken met een IP-waarde die eindigt op 1.

Maar wij adviseren om lampen te gebruiken met een minimale waarde van IPx4. De badkamer is namelijk een ruimte waarin veel condens wordt gevormd en het is dus goed om het zekere voor het onzekere te nemen. Ook als je een lamp vér van het bad, de douchekabine of de gootsteen installeert.

IP67 of IP68: de onderwaterzone - geschikt voor in bad en de douchekabine

Minimaal IPx5: de natte zone - direct rondom het bad of de douche

Minimaal IPx4: de spetterzone - 60 centimeter van het bad of de douchen en de ruimte rondom de gootsteen)

Minimaal IPx1: de condenszone - overal in de badkamer zonder directe aanraking met water

Buitenverlichting is een ruim begrip, want je hebt lampen voor aan je huis, in je tuin en rondom de schuur. Met andere woorden: een lamp die onder een afdak gemonteerd is, heeft een andere IP-waarde nodig dan een grondspot die onbeschut in je tuin staat.

Je buitenlampen krijgen simpelweg te maken met álle weertypen: regen, wind, warmte, kou en ander onweer. Daarom is het belangrijk dat buitenverlichting niet alleen waterdicht is, maar ook stofdicht is. Je ziet aan het eerste cijfer van een IP-code in hoeverre lampen bestand zijn tegen vaste delen. Hoe hoger dit getal is, hoe beter je lampen beschermd zijn tegen verfijnde vaste elementen, zoals stof en zand.

Minimaal IP68: de onderwaterzone - geschikt voor in vijvers en zwembaden)

Minimaal IP65: de door-weer-en-wind-zone - geschikt voor verlichting die onbeschut in de tuin komt te staan en dus tegen alle weertypes bestand is)

Minimaal IP44: de beschutte-zone - geschikt voor verlichting aan het huis of onder een overkapping)

Minimaal IP21: de hoog-en-droog-zone - verlichting die gemonteerd is in een overkapping, zoals onder een afdak of in een portiek)

De toepassingen van een lamp zijn dus afhankelijk van de IP-codering. IP-codes zijn, zoals je nu weet, niet zomaar wat getallen die achter elkaar worden gezet. Het is een systeem dat genormaliseerd en goedgekeurd is door internationale instanties. 

De betekenis van het eerste getal en het tweede getal zijn verschillend, respectievelijk gaan ze over de stofbestendigheid en de waterbestendigheid. Je kan er vanuit gaan dat hoe hoger het getal is, hoe hoger de bescherming is. Voor het gemak hebben we het even op een rijtje gezet: